Vergi Borçlarına İtiraz Yöntemleri
Kamu hizmetlerinin finansmanı için önemli bir kaynak olan kamu alacakları, devletin vergi mevzuatında belirtilen yollarla tahsil edilmesi gereken borçlardır. Genellikle, kamu borçluları kendi iradeleriyle borçlarını ödeme yoluna gitmektedirler. Ancak, her zaman bu durum gerçekleşmeyebilir. Bu durumlarda, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usul Hakkında Kanunun’daki cebri icra yöntemleri kullanılarak kamu borçlusundan alacaklar zorla tahsil edilebilir. Fakat vergi borcunun haksız olduğu mükelleflerce düşünülürse buna itiraz edilebilir. Vergi borçlarına itiraz, ödeme emri belgesinin kişiye tebliğ edilmesinden itibaren 7 gün içinde yapılabilir. Bu süre içerisinde vergi itiraz komisyonu tarafından incelenmek üzere itiraz yapılmalıdır. Bu itirazın vergi hukuku avukatı ile düzenlenmesi oluşabilecek hataları önlemektedir. Bunların yanı sıra itiraz edilen borçların belirli bir kısmı için itirazın hangi bölüme yönelik olduğu açıkça belirtilmelidir. Aksi takdirde itiraz geçersiz sayılabilir.
Ödeme Emrine Karşı Kim Dava Açabilir?
Özel vergi hukuku kapsamında ödeme emrine karşı dava açma hakkı, gerçek veya tüzel kişi temsilcilerine tebliğ edilmiş ödeme emirlerine sahip olanlara aittir. Ancak henüz tebliğ edilmemiş ödeme emirlerine karşı dava açılamaz. Ayrıca, usulüne uygun olmayan şekilde tebliğ edilen ödeme emirleri ile tebliğin yanlış kişiye yapıldığı durumlarda da dava açılabilir.
Borçlu kişi, ödeme emrine itiraz ederken borcunun olmadığını, borcunun kısmen ödendiğini veya borcunun zaman aşımına uğradığını ileri sürebilir. Bu sebepler, itirazın reddedilmesi halinde %10 zam oranında artan ceza ödemekten kaçınmaya yardımcı olabilir. Vergi borçlarına itiraz sürecinde, Vergi Usul Kanunu hükümleri geçerlidir. Bu kanunun amacı, vergi işlemlerinin yasalara uygun şekilde gerçekleştirilmesini sağlamaktır.
İtiraz Dilekçesinde Olması Gerekenler
Vergi borcuna itiraz dilekçesi, Vergi Mahkemeleri tarafından çözümlenen vergi hukuku uyuşmazlıklarına yönelik olarak kullanılır. Ödeme emrine karşı açılan davalarda hangi itiraz ve iddiaların sunulabileceği, 6182 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun’un 58. maddesinde belirtilmiştir. Vergi icra avukatı eşliğinde yapılması gereken itiraz ve iddialar aşağıdaki gibi olabilir:
- Borcun hiç olmadığı veya ödendiği iddiası,
- Mükellefin daha önce mahsup talebinde bulunduğu iddiası,
- Bahsi geçen borcun vadesinin gelmediği,
- Vergi ertelemesi nedeniyle ödeme emrine karşı açılan davada erteleme koşullarına ait iddialar,
- Tahakkuka ait vergi veya ceza ihbarnamesinin tebliğ edilmediği veya muhataba tebligat yapılmadığı iddiası,
- Ölen kişinin mirasının reddedilmiş olması durumunda varisler tarafından ödeme emrine itiraz edilmesi,
- Vergi Usul Kanunu’nda sayılan alacağı terkin etme hallerinin var olması,
- Af veya yargı kararı nedeniyle borcun ortadan kalkmış olması,
- Borcun bir kısmının ödenmiş olması.
Bu nedenlerden herhangi biri, ödeme emrine karşı açılacak davada itiraz edilebilir. Dilekçede, ilgili itiraz veya iddianın detayları belirtilerek, gerekçeleriyle birlikte açıkça ifade edilmelidir.
Vergi Mahkemesinde Açtığı Davayı Kaybeden Borçlu Ne Yapmalıdır?
Bir borçlu, vergi mahkemesinde açtığı davayla ilgili olarak borcun tamamını veya bir kısmını talep etse de, davası tamamen veya kısmen reddedildiğinde, ret kararının kendisine tebliği tarihinden itibaren 15 gün içinde mal bildiriminde bulunmak zorundadır. Bu süre içinde borcun tamamı ödenirse, mal bildiriminde bulunma yükümlülüğü ortadan kalkacaktır. Birinci derece mahkemesinde açılan dava sonucunda kaybeden borçlunun, dava konusu tutarın 2023 yılı için 41.710,203 TL’yi aşması durumunda, üst mahkemeye başvurma hakkı bulunmaktadır. Ödeme emri tebliği, borçlular açısından mal bildirimi, haciz veya hapis cezası gibi önemli sonuçlara neden olabilir. Çünkü ödeme emrinin düzenlenmesi, kamu alacağının tahsili için zorla tahsilat işlemlerine başlandığını gösterir. Özel vergi hukuku kapsamında mükelleflerinin ödeme emrini ciddiye almaları gereklidir. Bununla birlikte haklarını ve yapabilecekleri işlemleri bilmeleri önemlidir.