Vasi Nedir?
Vasi Nedir? Tüzükte sayılan vesayet organlarından biri vasidir. Türk Medeni Kanunu’nda vesayet makamları, vasiler ve kayyumlar vesayet organı olarak tanımlanmıştır.
En basit ifadeyle vasi, cezaevinde olmayan, sulh ceza hakimliği kararıyla getirilen kısıtlamalara tabi tutulan ve bir yıl hapis cezası almış çocukların mal varlığı ve kişilik haklarına bakmakla görevli kişidir. Velayet ilişkisi bazen mahkeme tarafından gözetilir, bazen de başvuru üzerine mahkeme tayin eder.
Vesayet Nedir?
Velayet olmayan gençlerin ve istisnai şekilde velayet altına girmemiş bazı yetişkinlerin ve bir yıl ve daha fazla hapis cezası almış olanların mal ve hukuksal haklarını korumak için “vesayet” adı verilen bir yasal kurum oluşturuldu. Kişisel hak ve mallarını savunamayacak durumda olan kişiler, vesayet kurumu sayesinde koruma altına alınmaktadır. Örneğin, 11 yaşındayken anne ve babasını kaybetmiş bir genci mal varlığının yönetimi söz konusu olduğunda korumak önemlidir.
Velayet Nedir?
Maddeler arasında Türk Medeni Kanunu’nda yer alan ve 335’ten 351’e kadar uzanan Velayet bulunmaktadır. Bu kanuna göre, savunmasız ve muhtaç çocuklara bakmak, onların fiziksel ve duygusal ihtiyaçlarını sağlamak da dahil olmak üzere, velayet eden ebeveynlerin görevidir. İhtiyaçlarını karşılamak, eğitim haklarını korumak ve onları savunmak bunlar arasına girer. Bu kurumun amacı, kendine bakamayacak durumda olan gençlerde özgüven geliştirmektir. Bir çiftin ebeveynleri, kendilerinden doğan çocukların ortak velayetini paylaşır.
Çocuğun menfaatini gözeten hakim, çocukta bütün durumları değerlendirmekte ve boşanma davalarında küçüğün velayetini her özel durumu kendi içinde dikkate alarak ana veya babaya vermektedir. Hakim, karar verirken tarafların ekonomik, sosyal, eğitimsel, ticari ve kişisel durumlarını da değerlendirir.
Vasi Tayini ve Vasi Olmak Ne Anlama Gelir?
Vasi tayini en basit tabirle kişinin bazı hukuki meseleleri kendi başına halledemeyeceği anlamına gelir. Bu durumda tek başına kişinin vasinin bilgisi veya onayı olmaksızın yaptığı işlemler geçersizdir ve iyi niyetli üçüncü kişilerin iyi niyeti dahi korunamaz. Yargıtay kararlarında da düzenli olarak zikredilmektedir. Ek olarak dilerseniz İzmir Avukat araması yaparak bu durumları net bir şekilde Avukatınızdan da öğrenebilirsiniz.
Vasilik, mahkemece malvarlığının ve kişilik haklarının korunması gerektiğine karar verilen kişinin, bu mal ve hakları yönetmek ve kullanmakla yükümlü olduğu anlamına gelir. Kişinin varlıkları, seçilen vasi tarafından yönetilmelidir. Vasi, sorumlu olduğu kişiye karşı onları affetmek gibi bir işlemde bulunamaz. Ancak bu, mülkü istediği gibi kullanmakta özgür olduğu anlamına gelmez. Bir kez daha vasi, masrafları kendisine ait olmak üzere kendi servetini artıran kişiye karşı yasal işlem başlatma yetkisine sahip değildir. Örneğin vasisi tayin edildiği kişinin evini satamaz.
Vasi Tayini Gerektiren Durumlar Nelerdir?
Türk Medeni Kanunu’nun birinci bölümü ve ikinci bölümü ile üçüncü bölümü vasi atanmasını gerektiren durumlara ilişkindir. Avukat İzmir araştırması yapanlar bu durumların tüm detaylarını bulamayabilirler. Avukatınız ile birlikte tüm detayları görüşebilirsiniz.
Reşit olmayan yaş ve vesayet koşullarına ilişkin sınırlamalar, TMK’nın onu sınıflandırdığı iki ana kategoridir. Hukuki ehliyet, en basit şekilde, bir kişinin hukuka uygun hareket etme kabiliyetinin bir mahkeme tarafından sınırlanması olarak tanımlanır. Sonuç olarak, sınırlı kişi artık yasal olarak kendi başına hareket edemez. Fiil lisansı, bir kişinin yasayı gönüllü olarak etkileme özelliğini ifade eder. Örneğin, tam zihinsel kapasiteye sahip bir kişi, mal varlığını istediği gibi kullanmakta özgürdür.
Vasi Tayini Gerektiren Durumlar
Kısıtlılık: Mahkeme aşağıdaki durumlarda kişiye uzaklaştırma kararı verebilir, bu kararı re’sen verebilir veya kişinin talebi üzerine verebilir;
Akıl hastalığı veya akıl hastalığı nedeniyle vesayet. Türk Medeni Kanunu’nun 405. maddesine göre, akıl hastalığı nedeniyle çalışamayacak durumda olan, korunma ve bakımı için sürekli yardıma ihtiyaç duyan veya başkalarının güvenliğini tehlikeye atan yetişkin kısıtlanır. Söz konusu kanuna göre bir kişinin akıl hastalığı veya zayıflığı nedeniyle işlevlerini yerine getiremeyecek durumda olması, başka bir kişinin bakım ve korumasına ihtiyaç duyması veya başkalarının güvenliğini tehlikeye atması halinde bu kişinin akıl hastası sayılabilmesi için gerekli olduğu belirtilmektedir.
Savurganlık, uyuşturucu veya alkol bağımlılığı, kötü bir yaşam tarzı ve yetersiz yönetimin getirdiği vesayet. Türk Medeni Kanunu, müsriflik, uyuşturucu veya alkol bağımlılığı, kötü yaşam tarzı veya ihmalkar varlık yönetimi nedeniyle kendisini veya ailesini zor duruma sokan sürekli korunmaya ve bakıma ihtiyaç duyan veya başkalarının güvenliğini riske atan her yetişkini kısıtlar. Söz konusu yasa, aşırı harcama, uyuşturucu veya alkol kullanımı ya da uygunsuz para yönetiminin yasaklama emri için tek başına gereklilikler olmadığını belirtmektedir. Ayrıca, bu şekilde yaşamanın kendisinin veya ailesinin yoksullaşmasına neden olma riski bulunmalıdır. Bu detay çok önemlidir. İzmir Ceza Avukatı olan kişiler ile görüşmeler yapılırken bu detaya mutlaka önem verilecektir.
Hürriyeti kısıtlayıcı ceza sonucu vesayet durumu da sebepler arasındadır. En az bir yıl hapis cezası alındıysa, kısıtlama garanti edilir. Cezası ne olursa olsun, bir kişinin özgürlüğünü bir yıldan fazla hapseden bir ceza, onun fiil ehliyetini kısıtlar.
İstek üzerine vesayet de oldukça fazla şekilde karşınıza çıkabilir. İşini etkili bir şekilde yürütemeyecek kadar yaşlı, engelli, deneyimsiz veya çok hasta olduğunu kanıtlayabilen herhangi bir yetişkin, mahkemeden kısıtlama kararı isteyebilir.
Küçüklük: Vesayet altında olmayan her küçüğe Türk Medeni Kanunu’na göre vesayet verilir.